Yapay Zekâ Teori, Uygulama ve Gelecek Yönelimler

Canyakan, Seyhan, 1978-

e-ISBN-13: 978-625-98709-2-2

Mart 2025

Mizanpaj: Hasan Said Tortop

Kapak: Erdem Özkan

Önsöz

Yapay zekâ, insanlık tarihinin en heyecan verici ve dönüştürücü entelektüel maceralarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Zekâyı anlama, modelleme ve nihayetinde inşa etme çabamız, bilişsel sınırlarımızı zorlarken, düşüncenin ve bilginin doğasına dair en temel sorularla da yüzleşmemizi sağlamaktadır. Bu kitap, yapay zekânın bilgi kuramsal temellerinden algoritmik yapılarına, etik boyutlarından toplumsal etkilerine uzanan çok boyutlu bir inceleme sunmayı amaçlamaktadır.

"Yapay Zekâ Teori, Uygulama Ve Gelecek Yönelimler " başlıklı bu çalışma, lisans ve lisansüstü düzeydeki öğrencilere, araştırmacılara ve uygulamacılara yönelik kapsamlı bir ders kitabı olarak tasarlanmıştır. Kitap, hem teorik altyapıyı sağlamlaştırmak hem de uygulamalı örneklerle pratik beceriler kazandırmak üzere çift yönlü bir pedagojik yaklaşım benimsemektedir. Yapay zekâyı salt bir teknolojik olgu olarak değil, epistemolojik, metodolojik ve etik boyutlarıyla bütüncül bir perspektiften ele almaktadır.

Kitabın yapısı, yapay zekânın evrimi ve temel kavramlarından başlayarak bilgi temsili, çıkarım mekanizmaları, makine öğrenimi, derin öğrenme ve pekiştirmeli öğrenme gibi temel alanlara sistematik bir giriş sağlamaktadır. Yapay zekânın çeşitli uygulama alanları, etik ve toplumsal boyutlar ve gelecek perspektifleri de kapsamlı bir şekilde ele alınmaktadır. Her bölüm, öğrencilerin bilgiyi yapılandırmalarına ve eleştirel düşünce becerilerini geliştirmelerine yardımcı olacak temel sorular, tartışma konuları ve uygulama projeleriyle zenginleştirilmiştir.

Bu kitabın yazılma sürecinde birçok meslektaşımın, öğrencimin ve araştırma asistanımın değerli katkıları oldu. Özellikle geri bildirimleri için Dr. Hasan Said Tortop’a, kitap kapak tasarımını yapan Uzman Erdem Özkan’a ve bana desteklerini her zaman veren Eşim Aslı Canyakan, Oğlum Haktan Canyakan, kızım Liya Canyakan’a ve Yapay Zekâ ile ilgili akademik ve bilimsel çalışmalar yapmanın yanı sıra bana her zaman güvenen ve fikirlerime değer veren ve ülkemizin bence en önemli Yapay zekâ şirketi Sozy AI’nın kurulumunda ve işleyişinde bana ortak olan iş ortağım Özlem Folb’a teşekkür etmek isterim. Ayrıca, el yazması metni titizlikle inceleyip yapıcı eleştiriler sunan anonim hakemlerimize de şükranlarımı sunuyorum.

Bu kitap, yapay zekâ ile ilgili tüm soruları yanıtlamak iddiasında değildir. Aksine, daha fazla soru sorarak, eleştirel düşünmeyi teşvik ederek ve araştırma ruhunu canlandırarak bu alandaki yolculuğunuza rehberlik etmeyi amaçlamaktadır. Yapay zekâ, sadece teknolojik bir araç değil, bilginin ve bilincin doğasını sorgulatan felsefi bir soruşturma alanıdır. Bu entelektüel maceraya çıkarken, belirsizliklere açık olmayı, eleştirel düşünmeyi ve etik sorumluluk bilinciyle hareket etmeyi unutmayalım.

Sizleri, yapay zekânın büyüleyici dünyasını keşfetmeye, sorgulamaya, kodlamaya ve nihayet kendi özgün katkılarınızı sunmaya davet ediyorum. Bu kitabın, hem akademik gelişiminize hem de mesleki uygulamalarınıza değerli bir kaynak olmasını içtenlikle diliyorum.

Dr. Seyhan Canyakan

Mart 2025 – Afyonkarahisar, Türkiye